Internet of Things (IoT) đang ngày càng trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Từ những bước phát triển đầu tiên đến những ứng dụng phong phú trong đời sống, IoT đã chứng minh được tầm quan trọng và sức ảnh hưởng của mình. Bài viết dưới đây của Thế giới Công nghệ sẽ giải thích chi tiết về IoT, lịch sử hình thành của nó và khám phá các ứng dụng thực tiễn đang biến đổi thế giới xung quanh chúng ta.
Internet of Things (IoT) là gì?
Internet of Things (IoT) là một hệ thống kết nối các thiết bị vật lý với nhau và với Internet, cho phép chúng thu thập, chia sẻ dữ liệu và thực hiện các tác vụ một cách tự động mà không cần sự can thiệp của con người. Các thiết bị này có thể bao gồm từ điện thoại thông minh, máy tính, thiết bị gia dụng thông minh như đèn, máy điều hòa, đến các cảm biến công nghiệp và thiết bị y tế.
IoT hoạt động dựa trên việc tích hợp các công nghệ như cảm biến, kết nối mạng, trí tuệ nhân tạo (AI), và xử lý dữ liệu. Các thiết bị IoT thường được trang bị các cảm biến để thu thập dữ liệu từ môi trường xung quanh, sau đó sử dụng kết nối mạng để truyền tải dữ liệu này đến các hệ thống máy tính hoặc đám mây để xử lý và phân tích. Kết quả của quá trình này có thể là các hành động tự động hóa, thông báo, hoặc cung cấp thông tin chi tiết để hỗ trợ quyết định của con người.
IoT là gì?
Kết nối các đối tượng khác nhau và trang bị thêm các cảm biến sẽ giúp nâng cao mức độ thông minh kỹ thuật số cho các thiết bị truyền thống. Điều này cho phép chúng trao đổi dữ liệu thời gian thực mà không cần sự can thiệp của con người. IoT đang biến đổi cấu trúc thế giới xung quanh chúng ta trở nên thông minh và phản ứng nhanh hơn, hợp nhất vũ trụ vật lý và kỹ thuật số.
Những loại thiết bị nào thuộc IoT?
Nhiều đối tượng vật lý có thể trở thành thiết bị IoT nếu chúng được kết nối với Internet để có thể điều khiển hoặc trao đổi thông tin. Chẳng hạn, bóng đèn có thể bật tắt qua ứng dụng điện thoại thông minh, cảm biến chuyển động hoặc bộ điều nhiệt thông minh trong văn phòng đều là các thiết bị IoT. Một thiết bị IoT có thể nhỏ như đồ chơi trẻ em hoặc lớn như một chiếc xe tải.
Một số đối tượng lớn hơn có thể chứa nhiều thành phần IoT nhỏ hơn. Ví dụ, một động cơ phản lực có hàng nghìn cảm biến thu thập và truyền dữ liệu để đảm bảo hoạt động hiệu quả. Ở quy mô lớn hơn, các dự án thành phố thông minh đang triển khai hàng loạt cảm biến trong khu vực để giúp kiểm soát môi trường sống.
Lịch sử hình thành và phát triển của IoT
Ý tưởng thêm cảm biến và trí thông minh vào các vật dụng hàng ngày đã được thảo luận từ những năm 1980 và 1990. Tuy nhiên, tiến độ thực hiện dự án này bị chậm lại vì công nghệ lúc đó chưa đủ tiên tiến. Các chip còn quá lớn và cồng kềnh, và không có cách nào để các thiết bị giao tiếp hiệu quả với nhau.
Để hiện thực hóa ý tưởng này, cần có các bộ vi xử lý rẻ và tiết kiệm năng lượng để kết nối hàng tỷ thiết bị. Việc áp dụng các chip RFID (chip năng lượng thấp có thể giao tiếp không dây) đã giải quyết được một số vấn đề này. Cùng với sự phát triển của Internet băng thông rộng và mạng di động, thế giới đã có đủ địa chỉ IP để cung cấp cho mọi thiết bị, đặc biệt khi IPv6 xuất hiện. Đây đều là những yếu tố quan trọng để mở rộng quy mô của IoT.
Lịch sử hình thành và phát triển của IoT
Kevin Ashton đã sử dụng cụm từ “Internet of Things” vào năm 1999, mặc dù phải mất ít nhất một thập kỷ để công nghệ này đạt đến quy mô như mong đợi.
Một trong những ứng dụng IoT đầu tiên là thêm chip RFID vào các thiết bị đắt tiền để theo dõi vị trí của chúng. Kể từ đó, chi phí để bổ sung cảm biến và kết nối Internet đã giảm đáng kể. Các chuyên gia dự đoán rằng chức năng cơ bản này có thể chỉ tốn 0,1 USD trong tương lai, và mọi thứ đều có thể được kết nối với Internet.
Ban đầu, IoT hữu ích nhất trong lĩnh vực kinh doanh và sản xuất, còn được gọi là Machine to Machine (M2M). Tuy nhiên, trọng tâm của IoT hiện nay là tích hợp Internet vào mọi khía cạnh của cuộc sống thông qua các thiết bị thông minh.
Quy mô của Internet of Things
“IoT đang trở nên rất lớn và sẽ tiếp tục phát triển nhanh chóng.” Theo dự báo của công ty phân tích công nghệ IDC, sẽ có 41,6 tỷ thiết bị IoT được kết nối vào năm 2025.
Công ty phân tích khác là Gartner ước tính rằng lĩnh vực doanh nghiệp và ô tô sẽ có 5,8 tỷ thiết bị trong năm nay. Trong lĩnh vực tiện ích, sự xuất hiện của các đồng hồ thông minh sẽ làm gia tăng số lượng thiết bị IoT. Các thiết bị an ninh như camera sẽ đứng thứ hai về mức độ phổ biến. Nhà thông minh sẽ là lĩnh vực phát triển nhanh nhất, theo sau là ô tô và chăm sóc sức khỏe.
Lợi ích của IoT đối với người tiêu dùng
IoT hứa hẹn sẽ làm cho môi trường sống của chúng ta (như nhà ở, văn phòng, xe cộ…) trở nên thông minh và dễ tương tác hơn. Các loa thông minh như Amazon Echo và Google Home có thể phát nhạc, đặt hẹn giờ hoặc cung cấp thông tin một cách thuận tiện. Hệ thống an ninh gia đình giúp bạn dễ dàng theo dõi và giám sát cả bên trong lẫn bên ngoài ngôi nhà, đồng thời giao tiếp với khách.
Trong khi đó, bộ điều nhiệt thông minh có thể sưởi ấm nhà trước khi bạn về và các bóng đèn thông minh có thể tự động bật/tắt ngay cả khi bạn không có mặt. Cảm biến môi trường giúp chúng ta đánh giá mức độ ô nhiễm không khí xung quanh. Xe tự lái và các dự án thành phố thông minh đang thay đổi cách chúng ta xây dựng và quản lý không gian công cộng.
Lợi ích của IoT đối với người tiêu dùng
Đối với người tiêu dùng, nhà thông minh là lĩnh vực họ có thể tiếp xúc với nhiều thiết bị hỗ trợ Internet nhất. Đây là một lĩnh vực cạnh tranh mạnh mẽ giữa các công ty công nghệ lớn, đặc biệt là Amazon, Google và Apple.
Ưu điểm và nhược điểm của IoT
Internet of Things (IoT) mang lại nhiều ưu điểm, bao gồm:
- Đảm bảo sự liên lạc liên tục giữa các thiết bị.
- Tự động hóa hoàn toàn các quy trình hàng ngày mà không cần sự can thiệp của con người.
- Hỗ trợ truy cập nhiều nguồn thông tin từ các thiết bị kết nối.
- Giúp bạn giám sát và theo dõi chất lượng cuộc sống xung quanh.
- Tiết kiệm thời gian và tiền bạc.
Tuy nhiên, IoT cũng có một số nhược điểm cần lưu ý:
- Quá trình cấu hình và tinh chỉnh hệ thống có thể phức tạp để đảm bảo sự liên kết liền mạch.
- Có nguy cơ xâm phạm quyền riêng tư và lộ dữ liệu cá nhân.
- Không phải tất cả các thiết bị đều tương thích với nhau.
Kết luận
Internet of Things (IoT) không chỉ đơn thuần là một khái niệm công nghệ mà còn là một cuộc cách mạng trong cách chúng ta sống và làm việc. Từ những bước phát triển ban đầu, IoT đã nhanh chóng mở rộng và trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống hiện đại. Với khả năng kết nối và tự động hóa, IoT đang thay đổi cách chúng ta tương tác với thế giới xung quanh, từ ngôi nhà thông minh, thành phố thông minh đến các giải pháp y tế tiên tiến và công nghiệp tự động hóa.
Sự phát triển của IoT không chỉ mang lại tiện ích và hiệu quả mà còn mở ra những cơ hội mới trong nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, việc ứng dụng IoT cũng đặt ra những thách thức về bảo mật và quyền riêng tư mà chúng ta cần phải đối mặt và giải quyết. Hi vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về IoT, lịch sử hình thành và các ứng dụng thực tiễn của nó.
About The Author
